%0 Journal Article
%T Nekropola na lokalitetu in horto Metrodori u svjetlu novih istraˋivanja:
staro izvjeˋˋe u novom ruhu
%A Rendiˋ-Mioˋeviˋ
%A Ante
%J -
%D 2018
%X Saˋetak U ˋlanku su izneseni rezultati revizijskih sondaˋnih iskopavanja provedenih ranih sedamdesetih godina protekloga stoljeˋa na lokalitetu in horto Metrodori, odnosno na prostoru Zapadne nekropole u Saloni. Istraˋivanja su trebala potvrditi funkciju ˋdugaˋkoga zidaˋ (ˋkiklopski zidˋ, murazzo) izgraˋena od izduˋenih kamenih blokova velikih dimenzija, koji je saˋuvan duˋ ruba stare ceste Salona (Solin) 每 Tragurij (Trogir). Murazzo i Zapadna nekropola ˋesto su u proˋlosti privlaˋili pozornost struˋnjaka, ali u njihovim stavovima bilo je velikih razlika, ˋto je bio jedan od poticaja za poduzimanje revizijskih istraˋivanja na tom podruˋju. Sondiranjem je tada bilo potvrˋeno da murazzo 每 njegovi su ostaci evidentirani u duˋini od pribliˋno 1500 m od zapadnih bedema i gradskih vrata u smjeru zapada, odnosno Kaˋtel Suˋurca i Trogira 每 a zajedno s njime i konstrukcije ˋetvrtastoga oblika, tzv. kule, nisu dijelovi obrambenoga sustava pretpostavljane grˋke naseobine na tom podruˋju, veˋ su pripadali kompleksu nekropole koja se protezala uz trasu stare ceste Solin 每 Trogir (Salona 每 Tragurium). Ustvrˋeno je da su temelji ˋkiklopskoga zidaˋ i pravokutnih graˋevina (ˋkulaˋ) organski povezani te da su graˋeni istom tehnikom, s klesancima manjih dimenzija povezanim i uˋvrˋˋenim malterom. Istraˋivanja su potvrdila da su pravokutne graˋevine (ˋkuleˋ) u osnovi grobiˋne parcele, a tomu u prilog svjedoˋe i stubiˋta kojima se iz razine ceste moglo silaziti u obzidane prostore parcela. Osim sarkofaga, koji su od ranije najuoˋljiviji elementi tamoˋnje nekropole, nova su sondaˋna istraˋivanja otkrila razliˋite oblike ukapanja, bilo da je rijeˋ o incineraciji ili pak o inhumaciji. Otkriveni su, primjerice, ukopi u amforama i dolijima, u cilindriˋnim kamenim urnama, ali takoˋer i u zidanim rakama pokrivenim kamenim ploˋama (piscinae), u sarkofazima i sl.1 U srediˋtu grobiˋnih parcela od ranije su bili evidentirani ostaci pravokutnih konstrukcija namijenjeni postavljanju monumentalnih spomenika, poglavito kamenih ara. Meˋu najzanimljivijim otkriˋima iskopavanja provedenih godine 1970. su nadsvoˋene grobnice tipa a pozzo, a vaˋni su i rezultati sondiranja uz neke od ranije istraˋenih pravokutnih konstrukcija, podignutih u odgovarajuˋim razmacima uz rub ceste, koje su vjerojatno sluˋile kao baze za postavljanje reprezentativnih nadgrobnih spomenika. Meˋu ostvarenim rezultatima vaˋan je i podatak da su zahvaljujuˋi sondiranju ˋirega podruˋja nekropole pribliˋno definirani gabariti njezina protezanja sjeverno od ˋkiklopskoga zidaˋ, odnosno izvan prostora grobiˋnih parcela.
%K murazzo
%K hortus Metrodori
%K nekropola
%K bedem
%K kula
%K grobiˋne parcele
%U https://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=314990